Czym jest astygmatyzm i jak go rozpoznać?
Astygmatyzm to jedna z najczęściej występujących wad refrakcji oka, charakteryzująca się nieregularnym kształtem rogówki lub soczewki. W zdrowym oku powierzchnia rogówki przypomina kulę, co pozwala światłu skupić się w jednym punkcie na siatkówce. W astygmatyzmie rogówka ma kształt bardziej eliptyczny, co prowadzi do rozszczepienia promieni świetlnych na dwa ogniska i powoduje:
- niewyraźne i zniekształcone widzenie na różne odległości,
- trudności z czytaniem drobnego druku,
- bóle głowy i uczucie zmęczenia oczu.
Objawy astygmatyzmu mogą się nasilać wieczorem lub przy pracy przy sztucznym oświetleniu, dlatego kluczowe jest wczesne rozpoznanie w gabinecie okulistycznym, gdzie badanie topografii rogówki i refrakcji umożliwia precyzyjne określenie stopnia wady.
Przyczyny i czynniki ryzyka rozwoju astygmatyzmu
Za powstanie astygmatyzmu odpowiadają przede wszystkim czynniki genetyczne – nierówności w krzywiźnie rogówki często dziedziczymy w rodzinach. Jednak na rozwój tej wady mogą wpływać także:
- Urazy oka – mechaniczne uszkodzenia rogówki lub zmiany po zabiegach chirurgicznych,
- Choroby powierzchni oka – na przykład keratoconus, czyli stożkowata rogówka,
- Nadmiar krótkowzroczności lub dalekowzroczności – współistnienie z innymi wadami refrakcji potęguje zniekształcenia obrazu.
Warto wspomnieć, że astygmatyzm może mieć charakter niestabilny – szczególnie u dzieci i młodzieży, dlatego zaleca się regularne badania okulistyczne co najmniej raz na rok, aby odpowiednio wcześnie skorygować zmieniającą się wadę wzroku.
Dowiedz się więcej na Coopervision.pl.
Nowoczesne metody korekcji i rehabilitacji wzroku
Dzięki postępowi technologii okulistycznej dostępne są różnorodne sposoby wyrównania niedoskonałości rogówki:
- Soczewki toryczne – zarówno miękkie, jak i twarde, precyzyjnie ustawiają się na osi astygmatyzmu, korygując rozszczepienie promieni świetlnych,
- Okulary z soczewkami cylindrycznymi – klasyczna i bezpieczna metoda, sprawdzająca się u większości pacjentów,
- Laserowa korekcja wzroku (LASIK, PRK) – trwałe modelowanie kształtu rogówki i znaczne ograniczenie potrzeby dalszego noszenia okularów,
- Ortokorekcja (ortho-k) – specjalne soczewki zakładane na noc, które przejściowo zmieniają krzywiznę rogówki, umożliwiając wyraźne widzenie w ciągu dnia bez dodatkowych pomocy wzrokowych.
Decyzję o wyborze metody podejmuje okulista po szczegółowej analizie stanu rogówki, wieku pacjenta oraz trybu życia. Regularne kontrole gwarantują, że korekcja pozostanie optymalna, a komfort widzenia – najwyższy.